Gümüşhane'nin Dumanlı köyü sınırları aşanında yer alan ve 'Gökyüzüne yakın saklı kent' ismi ile bilinen, Santa Harabeleri, 'kesin korunacak hassas alan' olarak tescillenerek kültürel mirasının korunması için adım atıldı.
Geçmişi Orta Çağ’a kadar uzanan, Dumanlı köyü sınırlarında yer alan ‘Gökyüzüne yakın saklı kent’ ismi ile günümüze kadar gelen arkeolojik doğal sit alanı Santa Harabeleri, taştan inşa edilen tek katlı yapılar ve kiliselerden kurulu bir yerleşim yeri.
Rum sivil mimarisinin özelliklerini barındıran ve günümüze kadar ayakta kalan yapılar, kaçak define kazıları ve bakımsızlıktan kaplanan otlarla da bayağı zarar görmüş durumda.
Santa Harabeleri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla ‘kesin korunacak hassas alan’ olarak tescillenerek korumaya alındı.
Ekim ayında Resmi Gazete’de yayımlanarak ‘kesin korunacak hassas alan’yürürlüğe giren kararla birlikte restorasyon çalışmaları da başlatıldı. Çalışmalar tamamlanması durumunda turizm alanında ilginin arması bekleniyor.
Dipsiz Göl de sınırları içerisinde
Çalışmalar Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı, Karadeniz Teknik Üniversitesi bünyesinde yürütülen çalışmalar sonucunda Santa Harabeleri’ndeki koruma alanının 1300 hektara civarında.
Kültürel alt yapıya sahip, harika bir coğrafyayı içerisinde karadeniz bölgesinin yeşil ve akarsu içinden geçen ve etrafı ormanlarla kaplı hem yayla hem köy hem de kültür merkezi olması bölgenin en önemli avantajları arasında yer alıyor. Bununla birlikte coğrafyanın son dönemde ünlü olan Dipsiz Gölü de sınırları içerisinde bulunuyor.
Yerleşimcilerin duyarlı olması gerekir
Santa’daki yaşam alanları yalnızca yaz aylarında kullanıldığı için bölge korunmasız durumda. Bu sebeple kaçak definecilerin kolayca tahribat yapmalarına neden oluyor. Yaz mevsiminde 3- 4 aylının dışında bölge tamamen korumasız kaldığı için bölgedeki köprüler, çeşmeler, kiliseler hatta insanların yaşadığı evleri dahi korumasız durumda. Koruma kararı ile bu tahribatın önüne geçilme imkanı başlayacak.
Bölgede yaşayan yerleşim sakinlerinin duyarlılığı ve tarihe sahip çıkması birinci öncelikli durum.
Planlama ile başlayacak gelişme
Santa turizme kazandırılması durumunda yılın 12 ayı turizm yapılabilecek hem tarihi hem doğal bir coğrafya sahip. Planlı ve programlı çalışmalar ile birlikte Santa ve hemen arka vadide bulunan Kurum ve İmera gibi tarihi yerleşimler hem Trabzon hem Gümüşhane’ye bağlanarak kapsamlı ve etkin bir turizm faaliyetinin başlamasına sebep olacak.
Santa Harabeleri
Doğu Karadeniz'deki Rum-Pontus Devleti'nin tarihi mirası olan Santa Harabeleri'nin, 17. Yüzyıla dayandığı biliniyor. Rumların 1923 yılında göç etmesiyle kaderine terk edilen harabeler, Gümüşhane’ye 72, Trabzon’a ise 42 kilometre mesafede. Gümüşhane’nin Dumanlı köyü sınırlarında Rum sivil mimarisine özgü eserleri barındırıyor.1999'da arkeolojik doğal sit alanı ilan edilen Santa Harabeleri, 7 mahallede taştan inşa edilen tek katlı konutlardan ve her mahalledeki en az 1 kiliseden oluşan bir yerleşim yeri. 1700- 1900 yıllarında 5 bine yakın kişinin yaşadığı yerleşim yeri, ulaşım zorluğu nedeniyle az sayıda yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret ediliyor.
Birbiral.com olarak kültür ve tarihin korunmasına atılan adımı mutluluk ile karşılıyoruz.
