Halil İnalcık tarihe adanmış ömür
Prof. Halil İnalcık bir asra dayanan yaşamı 25 Temmuz 2016 tarihinde son buldu. Yaşamını tarihe adamış ve alanında Türkiye ve Dünya’da öncü isimlerinden olan ülkemizin yetiştirdiği önemli bilim insanı aramızdan sonsuzluğa 28.Temmuz 2016 tarihinde Fatih Camii hazinesine defnedildi.. 27 Temmuz 2016 tarihinde ise Türk ve tarih çoğrafya fakültesi ve Bilkent üniversitesinde anma döreni düzenlendi.
Prof. Halil İnalcık, 7 Eylül 1916’da İstanbul’da dünyaya geldi. Babası Kırım göçmenlerinden Seyit Osman Nuri Bey, annesi Ayşe Bahriye Hanım’dır. İlk tahsilini 1923-1930 arasında Ankara Gazi Mektebi’nde yapan İnalcık, orta öğretimine bir yıl Sivas Muallim Mektebi’nde devam etti. Orta tahsilini 1931’de Ankara’da Gazi Muallim Mektebi’nde tamamladı. Lise eğitimini o dönemin en iyi okullarından biri olan Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi’nde 15 Eylül 1935’te tamamladı. Yüksek tahsiline 1935’te Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde (AÜDTCF) başladı.
0 Nisan 1940’da AÜDTCF Yeni Çağ Kürsüsü’ne ilmî yardımcı tayin edildi. 1942’de Türkiye’de sosyo-ekonomik tarih yazıcılığının ilk örneklerinden biri olan Tanzimat ve Bulgar Meselesi adlı teziyle doktor oldu (Ankara: TTK, 1943). 28 Nisan 1942’de AÜDTCF Yeni Çağ Kürsüsü’ne asistan olarak atanan İnalcık, 15 Aralık 1943’te Viyana’dan ‘Büyük Ricat’e Osmanlı İmparatorluğu ve Kırım Hanlığı unvanlı teziyle doçentliğe atandı. 1945’te AÜDTCF Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden Şevkiye Işıl hanımla evlendi. Araştırma sahasını doktora tezinden itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nun sosyal ve ekonomik meselelerine yoğunlaştıran İnalcık, İstanbul’da Osmanlı arşivlerinde ve Bursa şer’iyye sicilleri üzerinde araştırmalar yaptı. 1947’de Türk Tarih Kurumu (TTK) üyeliğine seçildi.
Daha sonra uluslararası bilimsel çalışmalara katıldı. ABD edğitim yıllarını (1972-1992) arsında tamladı. Chicago Üniversitesi tarafından imtiyazlı profesör ünvanı verildi.
Halil İnalcık, 1992’de Bilkent Üniversitesi Tarih Bölümü’nü kurdu. Aynı yıl Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu’na üye, Türkiye Bilimler Akademisi’ne (TÜBA) şeref üyesi seçildi. Harvard Üniversitesi’nde bir sömestr ziyaretçi profesör olarak Osmanlı tarihi dersleri verdi.
Özellikle Osmanlı tarihi konusunda çok sayıda eseri, makalesi ve çalışması buunmaktadır. Çalışmalarını tarih meraklıları ile paylaşmaktan ayrı bir mutluluk duyan tarihci yaşamının son gününe kadar üretmeyi sürdürmüştür.
Sevenlerini başı sağolsun
Osmanlı tarihi kousunda yaptığı çalışmalar Dünya bilim ve üniversite çevrelerinde kaynak eserler olarak kabul edilmiştir. Ülkemizin yetiştirdiği değerli bilim insanı Halil İnalcık’a yüce tanrıdan rahmet yakınlarına ve sevenlerine sabırlar diliyoruz.
Genç tarihcilerin bu alanda yeni çalışmalar ile doğan boşluğu doldurmalarını bekliyoruz.
